297	214	293
129	213	297
214	293	129

Լրացրու քառակուսի վանդակներն այնպես, որ ստանաս 3×3 մոգական քառակուսի։

235	320	225
320	260	235
225	235	285

690	724	676
676	700	724
724	675	690

450	1550	850
850	1000	450
1000	850	1550

458	542	535
507	458	542
535	507	458

200	255	212
255	200	188
188	212	255

145	255	212
255	200	145
200	212	255

 Լրացրու քառակուսի վանդակներն այնպես, որ ստանաս 34 հաստատունով  4×4 մոգական քառակուսի։

6	15	12	2
11	10	6	15
2	11	16	14
16	14	10	6

Լրացրու քառակուսի վանդակներն այնպես, որ ստանաս 50 հաստատունով  4×4 մոգական քառակուսի։

13	20	19	11
20	13	15	9
19	9	12	15
11	15	9	18

500	577	465
577	500	423
465	423	500

1. Վարդանը 4 րոպեում մուտքագրում է մեկ էջ։ Իսկ ամեն էջում կա 500 նիշ։ Քանի՞ րոպեում կմուտքագրի 8000 նիշը։
8000:500=16
16×4=64
2. Մասիսը գնեց 18 տետր և մեկ գիրք, որոնց համար վճարեց 7460 դրամ։ Ի՞նչ արժեր գիրքը, եթե մեկ տետրի արժեքը 220 դրամ էր։
200×18=3600
3600+7460=11006
3. Մեկ էջի սևուսպիտակ պատճենահանումն արժի 10 դրամ, իսկ մեկ էջի գունավոր պատճենահանումը՝ 50 դրամ։ Որքա՞ն պետք է վճարի Արսինեն 14 գունավոր և 28 սևուսպիտակ էջերով գրքի պատճենահանման համար։
10×28=280
14×50=700
4. Դավիթը 5500 նիշը մուտքագրում է 10 րոպեում, իսկ Էդգարը՝ 2 անգամ դանդաղ։ Մեկ րոպեում քանի՞ նիշ կմուտքագրի Էդգարը։
5500:10=550
550:2=275

Ծիծեռնակը բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Մեկ անգամ էր նա բույն շինել
Եվ շատ անգամ կարկատել,
Բայց այս անգամ վերադարձին
Բույնն ավերակ էր գտել:
Այժմ նորից բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:
Նա հիշում էր անցած տարին
Իր սնուցած ձագերին,
Որոնց ճամփին հափշտակեց
Արյունարբու թշնամին:
Բայց նա կրկին բույն էր շինում,
Ե՛վ շինում էր , և՛ երգում,
Ամեն մի շյուղ կպցնելիս՝
Առաջվա բույնն էր հիշում:

Առաջադրանքներ

1. Կարդա՛ բանաստեղծությունը` դուրս գրելով ու բացատրելով անծանոթ բառերը: Արյունարբու-արյուն խմող։
2. Ընդգծված բառերը փոխարինի’ր հոմանիշ բառերով, կարդա’ ու դիտարկումներ արա: Շինել-սարքել, շյուղ-ճյուղ, այժմ-հիմա, սնուցել-կերակրել, հափշտակել-խփել, կրկին-նորից։
3. Բանաստեղծության համար նոր վերնագիր հորինի՛ր։ <<Խեղճ ծիծեռնակը>>։
4. Ո՞վ է այս բանաստեղծության հերոսը: Այս բանաստեղծության հերոսն էր ծիծեռնակը։
5. Նկարագրի՛ր ծիծեռնակին: Ծիծեռնակը լացակումած և խեղճ էր։
6. Մանրամասն բնութագրիր ծիծեռնակին` օգտվելով բանաստեղծության բնութագրումներից: Ծիծեռնակը հիշող էր։
7. Առանձնացրո’ւ քեզ ամենից դուր եկած հատվածը և վերլուծի’ր:
8. Արձակ շարադրի’ր բանաստեղծությունը և վերլուծի’ր:
9. Ինչո՞ւ է բանաստեղծությունը այսպես վերնագրված:
10. Ի՞նչ գիտես ծիծեռնակների մասին: Պատմի՛ր:
11. Տեղեկատվական աղբյուրներից նյութեր հավաքիր ծիծեռնակների մասին:
12. Բանաստեղծության ծիծեռկանին  համեմատի՛ր Հ. Թումանյանի «Մայրը» պատմվածքի ծիծեռնակի հետ: Նշի’ր ընդհանրությունները և հիմնավորի՛ր պատասխաններդ:

1. 154, 1083, 205, 1170, 1562, 1430, 5565, 200, 16501 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 3-ի։ 1083, 1170, 5565:

 2. 30393, 1510, 1271, 8721,8021, 23910, 10207, 1062, 9009, 2000 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 9-ի։ 30393, 8721, 1062, 9009:

 3. 120, 200000, 1051, 1024, 20013, 28904,63934, 58912 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 4-ի։ 120, 200000, 1024, 28904, 58912:

 4. 1000, 3565, 1553, 3560, 89054, 45800, 4509, 45805, 4853200 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 5-ի։ 1000, 3565, 3560, 45800, 45805, 4853200:

5. 2308, 12591, 75603, 200405, 125638, 15674, 5463 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 2-ի։ 2308, 125638, 15674:

 6. 100000, 2568, 15160, 100068, 1564000, 3468 թվերից առանձնացրեք նրանք, որոնք բաժանվում են 10-ի։ 100000, 15160, 1564000:

 7. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 3-ի․

5112,

 2553,

 1083,

 2226

8. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 9-ի․

 7101,

1663,

42228,

3454

9. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 4-ի․

 7420,

5400։

10. Աստղանիշը փոխարինիր թվանշաններով այնպես, որ ստացված թիվը բաժանվի 5-ի․

 4500,

5015։

11․ Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 6898* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 4-ի։ 4, 0, 8:
12. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 5*012 թիվը առանց մնացորդի
կբաժանվի 3-ի։ 1, 4, 7:
13. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 4*118 թիվը առանց մնացորդի
կբաժանվի 9-ի։ 4:
14. Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 152* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 5-ի: 5, 0:

15․Աստղանիշի ի՞նչ արժեքների դեպքում 700910152* թիվը առանց
մնացորդի կբաժանվի 2-ի։ 2, 4, 6, 8, 0:

Բանավոր հաշվարկներ
Առաջադրանքներ
1. Կատարիր գործողությունները․
12 կմ 450մ + 44 կմ 650 մ — 11կմ 305 մ = 45կմ 795մ
24 դմ 8 սմ + 13 դմ 6 սմ — 5 դմ 8 սմ = 32 դմ 8 սմ
11 ժ 28 ր — 3 ժ 42 ր — 3 ժ 40 ր = 4 ժ 6ր

2. Գտիր 50 -ի 1/10 -ը = 50

3. Գտիր 120 — ի 3/4 -ը =

4. Գտիր 100 -ի 10 %- ը =

5. Գտիր 100-ի 30 %- ը =

6. Երեք տակառում կա 480 լ ջուր։ I և II տակառներում կա 300 լ, իսկ II և III տակառներում՝ 320 լ ջուր։ Որքա՞ն ջուր կա տակառներից յուրաքանչյուրում։

7. 25 մ երկարությամբ մետաղալարից 2 մ երկարությամբ քանի՞ օղ կարելի է պատրաստել։

Ճանապարհ = Արագություն x ժամանակ
Արագություն = Ճանապարհ : ժամանակ
Ժամանակ = Ճանապարհ : Արագություն

 Մաթեմատիկական խաչբառ 4-րդ դասարանի համար

Խնդիրներ․

1. Գնացքը 9 ժամում անցավ 540 կմ։ Որքա՞ն էր գնացքի արագությունը։
   60 կմ/ժ
2. Ավտոմեքենան 11 ժամում անցավ 770 կմ։ Որքա՞ն էր ամտոմեքնայի  շարժման:
   70 կմ/ժ
3. Որքա՞ն ճանապարհ կանցնի ավտոմեքենան 5 ժամում, եթե շարժվի 90 կմ/ժ հաստատուն արագությամբ՝ առանց դադարի։
   450 կմ/ժ
4. Հեծանվորդը 4 ժամ ընթացավ 13 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ նա անցավ։
   52 կմ/ժ
5. Սևանից միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա։  9 ժամ հետո որքա՞ն կլինի նրանց միջև եղած հեռավորությունը, եթե առաջին ավտոմեքենան ժամում անցնում է 75 կմ, իսկ երկրորդը՝ 65 կմ։
   75-10=65 9 ժամում կլինի 90 պատ 90կմ/ժ:
6. Աշտարակից  միևնույն ուղղությամբ դուրս եկան երկու ավտոմեքենա։  5 ժամ հետո որքա՞ն կլինի նրանց միջև եղած հեռավորությունը, եթե առաջին ավտոմեքենան ժամում անցնում է 55 կմ, իսկ երկրորդը՝ 60  կմ։
   60-5=55 25կմ/ժ
7. Բեռնատարը 250 կմ ճանապարհի առաջին 120կմ-ն անցավ 60 կմ/ժ  արագությամբ, իսկ մնացած մասը՝ 65 կմ/ժ արագությամբ։ Բեռնատարը   քանի՞ ժամում անցավ այդ ճանապարհը։
8. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։
   Քանի հարյուրակ կա 41923: կա 9 հատ հարյուրակ։
   Քանի տասնավոր կա 423456: Կա 5 հատ տասնավոր։

Плыло по небу большое мохнатое облако. И вдруг оно встретилось с другим облаком.
– Эй ты, уходи с дороги! – закричало первое облако.
– Эй ты, убирайся! – рассердилось второе.
– Ах, ты так! Ну, погоди же! – И первое облако толкнуло второе в бок.
– Ты ещё и драться лезешь! – рассердилось второе облако и стало чёрное от злости. Получилось не облако, а туча. Первое тоже почернело, в тучу превратилось. Стукнулись великаны лбами, да так, что искры посыпались. Люди внизу поднимали головы и говорили:
– Вот это молния! Ай да гром!
Сейчас гроза будет. И верно, вслед за искрами у разозлённых толстяков из глаз слёзы полились.

1.Вопросы:

1.Какое облако плыло по небу?

Плыло по небу большое мохнатое облако.

2.С кем оно встретилось?

И вдруг оно встретилось с другим облаком.

3.Как вели себя облака?

Облака вели себя плохо и сердито.
4.Что говорили люди?

Ай да гром!

Сейчас гроза будет.

5.Откуда полился дождь?

Дождь шел из облаков.

2. Выпиши слова, которые отвечают на вопросы что сделало? что сделали? что делали? в три
столбика.

3.Найдите в рассказе слова с противоположным значением к словам маленькое и белое.

Небу черный.

4.Отгадайте загадку и выпишите слова с противоположным значением.

Это что за потолок?
То он низок, то высок,
То он чёрный, то он белый,
То он серый, голубой.
А порой такой красивый –
Кружевной и синий-синий.

Небеса

5. Составьте предложения со словами: низкий, высокий, черный, белый, красивый.

«Драчуны» читать, рассказывать

• 1. Գտիր հարյուրի կրկնապատիկի և 33-ի եռապատիկի գումարը։
  100×2=200 33×3=99 200+99=299
• 2. Գումարելիներից մեկը 289 է, մյուսը՝ 11: Գտիր գումարը։
  289+11=300
• 3. Գումարելիներից մեկը 180 է, մյուսը՝ 31: Գտիր գումարը։
  180+31=211
• 4. Ո՞րն է թվի գրության 2-րդ կարգի կարգային միավորը։
  2-րդ կարգի կարգային միավորը 10 է։
  
• 5. Ո՞րն է թվի գրության 3-րդ կարգի կարգային միավորը։
  3-րդ կարգի կարգային միավորը 100 է։
  
• 6. Որքանո՞վ կփոքրանա թիվը, եթե նրա գրության հարյուրավորների կարգում գրված 5 թվանշանը փոխարինվի 4-ով։
  500-400=100
  
• 7. Որքանո՞վ կմեծանա թիվը, եթե նրա գրության հազարավորների կարգում գրված 4 թվանշանը փոխարինվի 9-ով։

1. 4000-9000=5000

Խնդիրներ

1. Ինքնաթիռում շարքերը համարակալված են 1-ից մինչև 25-ը, բայց 13 համարի շարք չկա: 15-րդ շարքում կա միայն չորս, իսկ բոլոր մնացած շարքերում` վեցական նստատեղ: Քանի՞ նստատեղ կա այդ ինքնաթիռում:
   23×6+4=
   
2. Աշոտը 2 վայրկյանում վազում է 3 մետր, իսկ նրա փոքր եղբայրը 1 վայրկյանում վազում է 1 մետր։ Նրանք միաժամանակ միևնույն կետից ուղիղ գծով սկսեցին վազել 240 մետր հեռավորության վրա գտնվող ծառի մոտ։ Ծառի մոտ Աշոտը քանի՞ վայրկյան կսպասի եղբորը։
3. Քանի՞ կենտ թիվ է հնարավոր ստանալ 4871  թվի թվանշանների վերադասավորումով: Գրիր այդ թվերը:

Ր–ռ տառերի արտասանությունն ու գրությունը համապատասխանում են միմյանց։

Վերոնշյալ հիմնավորումից ելնելով, համապատասխանորեն լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը և ամբողջացրո՛ւ նախադասությունները։

Ամռանը գառներն ու ոչխարները բարձրանում են հեռավոր սարերը՝ ջրառատ զմրուխտյա մարգագետիններում արածելու։

Կրկնակի ռ-ով են գրվում կրկնվող արմատով կազմված նմանաձայնությունները (ձայն արտահայտող բառերը)։

Օրինակ՝ կատուն մռմռում է, ագռավը կռկռում է, դուռը ճռճռում է, գորտերը կռկռում են, խոզը խռխռում է․․․

Եթե արմատի կրկնությամբ կազմված բառը նմանաձայն չէ, առաջին արմատում գրվում և արտասանվում է ր, երկրորդում՝ ռ։

Օրինակ՝ Նրա սսիրտը թրթռում էր հուզմունքից։

Վարար գետի ջրերը փրփռել էին։

Վերքի մրմուռից աչքերս արցունքոտվել էին։

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը՝ ր կամ ռ։

Հռչակավոր, հրկիզել, առագաստ, գարնանային, գառնուկ, հրթիռ, թիթեռ, թռթուռ, թիթեռ, կառք, փռփուր, կառավարություն, խրթին, զարիվայր, ձեռք, ձմերուկ, խռխռալ, ճռճռալ, ոսկոր, գրգիռ, ջերուցում, բռոնզաձույլ, փարավոն, խորոված, լրաբեր, րջեմություն, թռվրալ, մռմուր, արծիվ, երեսուն, գոռգոռալ, խառտոց, մարտկոց, ճմրթել, մրմունջ, ռաֆֆի, րոպե, խորտիկ, մոռթի, բուրդ, բարբառ, հռհռալ, պառկել, խրճիթ, գրտնակ, գոռտ, հորթ, վարդ։

Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառեր՝ ր կամ ռ և ընդարձակի՛ր նախադասությունները։

Սիրտը թրթռում է։

Դրոը քամուց փռփռում է։

Հին աթոռւըճռճռում էր։

Տատս քթի տակ մռթմռթում էր։

Մանուկը թռվռում էր։

Կատուն անկյունում մռմռում էր։

Խարույկը ճռթճռթում էր։